Hukukta usul ne ise,
dış ilişkilerde de “protokol” odur.
Putin'in kapalı
kapısının önündeki koridorda Cumhurbaşkanı Erdoğan'i iki dakika bekletmesi ve
bu durumun TV'lerden yayınlatılması birçok bakımdan dikkat çekici ve aynı zamanda
Türk Milletini de rencide edicidir.
Rusların bu kabalığı evrensel protokol kurallarına da aykırıdır.
Ama bu kabalığın nedenlerine de bakmak gerekir.
Birincisi, yanlış politikaların
Türkiye'yi birçok açıdan Rusya'ya mahkûm ve bu ülkenin rehini haline getirmiş
olmasıdır. Türkiye'nin tepki veremeyeceğini bildiği için Putin yaptığı kabalığı
da ilan ediyor.
İkincisi, sahip
olduğu nükleer silahlar ve doğal kaynaklar dolayısıyla "süper güç"
geçinen Rusya'nın çağdaş bir devlet olamadığının işaretidir. Bu çağda hiçbir
devlet başka bir devleti böyle alenen ve kaba biçimde aşağılamaz. Bu gibi
yöntemler, orta çağ yöntemleridir.
Üçüncüsü, Türkiye'yi
aşağılama konusunda ABD'nin ve Rusya'nın birbirleriyle yarış ediyor
olduklarıdır. Obama beysbol sopası gösterirse, Trump "aptal olma"
diye mektup yazarsa, emperyalist dürtülerle yapılan bu kabalıklara etkili
hiçbir tepki verilmezse, Rusya da "geri kalmamak" için Moskova'da
yaptığını yapar.
Dördüncüsü, büyük
devlet adamı İsmet İnönü'nün, büyük devletlerle ilişkilerde çok dikkatli
olunması için yaptığı uyarıların hala geçerli olduğudur.
Dış basına bakarsanız
Moskova mutabakatının ne olduğunu ne anlama geldiğini daha net görürsünüz.
Le Monde “Moskova
Mutabakatından sonra olgulara bakarsak, Şam konumunu sağlamlaştırmış,
isyancılar da saha kaybetmiş oldu”.
Washington Examiner
“Erdoğan, Moskova'da Putin önünde diz çöktü”
El Monitor “Putin
Erdoğan'la bir kez daha kumar oynadı ve bir kez daha kazandı”
Foreign Policy “İdlib'deki
savaş büyüyen bir insancıl sorun krizi, Ankara için potansiyel bir felaket ve
Washington'un kaldıramayacağı bir mesele”
Canard Enchainé “Sonunda
Erdoğan, Putin'le kurduğu sıkı fıkı dostluk nedeniyle pişman olacak ve NATO
üssüne geri dönecek”
Le Monde “İdlib'deki askerleri, hava desteği
de olmadığı için sürekli olarak saldırıya açık bir konumda bulunan Türk
Cumhurbaşkanı Kremlin'e zaten eli zayıf bir şekilde gelmişti ve Rusya'nın
dayattığı gündemi kabul etmek zorundaydı”
Jerusalem Post “Suriye
İdlib'de ateşkesin Erdoğan için bir bedeli var”
Le Figaro “Recep
Tayyip Erdoğan'ın Vladimir Putin'e İdlib konusunda vermek zorunda kaldığı
tavizler”
Courrier International “Askerlerimiz Suriye'de
Erdoğan yüzünden öldü”
Canard Enchainé “Ankara, artık iyice şantaj dönemine girdi”
Le Monde“Rakiplerinin
çok küçük olsa da sağladığı ilerleme, Türk tarafınca hazmedilmesi zor bir
gelişme” * (Mutabakat metnindeki) en anlamlı nokta, M5 otoyoluna hiçbir atıf
yapılmamış olması. Bu da, Türkiye'nin M5'i kaybettiğini kabul etmesi olarak
okunabilir”
Le Monde “Mutabakat,
temel taleplerini görmezden geldiği için Cumhurbaşkanı Erdoğan açısından bir
geri adım” * “(Moskova Mutabakatı), Suriye ordusunun yakın dönemde sağladığı
yeni egemenlik alanlarını kayda geçirmiş olması Rusya'nın lehine bir adım. Ama
bu işin devamı belli değil. Üstelik her iki taraf için de statükoyu muhafaza
etmek oldukça zor”
Le Monde “(Ateşkes)
geçici. Mevcut koşullarda kalıcı bir anlaşma sağlamak mümkün değil. Her iki
(Ankara ve Moskova) tarafın hırsları birbirinden çok uzak ve çok uzlaşamayacak
konumda”
Le Point (terbiyesizlik
etmiş) “Putin'in kullanışlı aptalı Erdoğan”
El Monitor “Erdoğan'ın
Putin'le dansı: Aşağılandı ama zevahiri kurtardı”
Voice of Europe “Rusya
ve Türkiye, Suriye'de zıt tarafları destekliyor ve esas aktör haline geldiler”
Almasdarnews “Esad:
Erdoğan, Suriye ile ilişki kurmadan önce teröristleri desteklemeye son vermeli”
El Monitor “Pentagon,
ABD'nin Suriye'de Türkiye lehine müdahale etmeyeceğini bildirdi”
Le Figaro “AB ile
Türkiye arasındaki göçmen anlaşması ölmüştür”
Le Point “Göçmenler - Eski Cumhurbaşkanı Hollande: AB,
Türkiye'ye ve Rusya'ya yaptırım uygulamalı”
L'Echo “Türkiye,
göçmen krizi tehdidini kullanarak Avrupa'ya boyun eğdirmek istiyor”
Courrier İnternational
“Türkiye'de Kriz: Erdoğan'ın AKP'si kendi geleceğini göçmenlerin sırtından
kurtarmaya çalışıyor”
France 24 “Rusya-Türkiye:
Erdoğan için yolun sonu mu?”
Dış basın Moskova mutabakatına böyle
yorumlarken ve halkın bütün dikkati Suriye üzerine yoğunlaşmış
durumda iken, Cumhuriyet Halk Partisi yönetiminin yapması gereken, AKP'nın
yıllardır uyguladığı mezhepçi, yeni Osmanlıcı, fetihçi zihniyetinin Türkiye'yi
içine sürüklediği bataklığı ve ülkenin düşürüldüğü durumu kamuoyuna anlatmak,
bu yolla ülkemize büyük zararlar veren bu politikalarından biran önce
vazgeçilmesi için AKP üzerinde bir baskı oluşturmak olmalıdır.
